Blog
Eten met God geeft vreugde
Van eetstoornis naar zorgeloos genieten van eten
Ken je die momenten, dat je bijbel aan het lezen bent en er ineens een woord of vers van de pagina lijkt te springen; alsof hij oplicht. Zo'n tekst dringt diep door in je hart en zet iets van binnen in beweging. Het is een woord voor precies dat moment, voor jou. Het is een van de vele manieren hoe God tot ons spreekt. Zo prachtig, zo intiem. Zo'n 'impact-tekst' is Timoteus 4:4 voor mij geweest, te midden van mijn strijd tegen angst met betrekking tot eten. Deze tekst gaat over voedsel, blijkt uit het vers ervoor.
Alles wat God geschapen heeft is goed. Niets hoeft te worden verworpen als het onder dankzegging is aangenomen, want het is geheiligd door het woord van God en door het gebed. Timoteus 4:4
Allergie
Al in het prille begin van mijn leven bleek dat ik behept was met allergieën. Ik heb gehoord dat ik als baby op de eerste hulp ben beland, toen ik helemaal opzwol na het eten van m'n eerste hapje ei. Ook zat ik altijd onder het eczeem, als reactie op onder andere voeding die m'n lichaam niet goed kon verdragen en had vaak buikpijn. Ik was een serieus meisje, dus ik hield me strikt aan m'n allergie-dieet. Eten is voor mij dan ook nooit echt een zorgeloos plezier geweest.
Burn-out
Toen ik in 2006 - ik was toen 19 jaar - in een burn-out terecht kwam kreeg ik veel last van lichamelijke klachten. Stress gaat natuurlijk altijd zitten op je zwakke plek en dat betekende voor mij m'n spijsvertering. Ik kreeg dagelijks last van buikpijn en misselijkheid. Het beperkte me ernstig en ik wilde dat het op zou houden. Ik merkte dat bepaalde voeding me direct misselijk maakte en andere voedingsmiddelen minder reactie gaven. Ik wist het meteen: "Het moeten vast allergieën zijn, die ik ontwikkel omdat ik niet goed in m'n vel zit." Zodoende ben ik producten waar ik ziek van werd uit m'n voedingspatroon gaan weren en van de 'veilige producten' meer gaan eten. Mijn voedingspatroon raakte hierdoor uit balans en eigenlijk ging er nog steeds geen dag voorbij dat ik niet misselijk was. Maar me houden aan m'n dieet gaf me het gevoel dat ik controle ergens op had, in deze onzekere tijd van burn-out en depressie.
Buik-issues
Ik viel automatisch in korte tijd 6 kg af. Ik zag dat in die tijd als iets goeds, ondanks dat de grafieken duidelijk lieten zien dat dat bij mijn lengte ondergewicht betekende. Ik had van jongs af aan een aversie tegen lichaamsvet ontwikkeld en met name de buikzone was mijn obsessie. 'Een buik moest plat zijn', was mijn overtuiging. Ik sportte dan ook veel en had pas rust als ik minimaal 4 keer per week naar de gym geweest was.
Twee angsten
Er speelde dus twee angsten die mijn verhouding met eten ernstig verstoorde. Enerzijds was ik bang voor allergische reacties, anderzijds was ik bang om aan te komen; ik wilde dun zijn. Maar het was één grote blinde vlek voor mij. Niemand leek tot me door te kunnen dringen, ook m'n vaste psychologe niet. Bovendien had ik in die tijd ook nog diverse alternatieve behandelaars die mij sterkten in de overtuiging van de allergieën. Zij zeiden dingen als: "Dit moet je nooit meer eten of ook maar aanraken. Dit is vergif voor jou."
Neerwaartse spiraal
Acht jaar lang is dit proces door gegaan. Ik ging steeds meer voedingsmiddelen weglaten waar ik allergisch op reageerde en raakte steeds verder ondervoedt, waardoor m'n energie alleen maar verminderde. Op mijn dieptepunt bestond mijn lijstje met 'veilige producten' praktisch alleen nog uit: kiwi's, soja yoghurt, melkvrij witbrood met geitenkaas en droge macaroni met salade.
Blinde vlek doorbroken
Het was uiteindelijk op dit dieptepunt dat een voor mij onbekende psychologe diep tot me door wist te dringen. Ik trof haar tijdens een belastbaarheidsonderzoek voor m'n uitkering. Ze had m'n hele verhaal van klachten en allergieën geduldig aangehoord en zei: "Maar Amanda, jij hebt geen allergieën, jij hebt een eetstoornis (nao)..." Bam! Ik schrok enorm van wat ze zei, maar ik schoot niet in verdediging; ik vroeg haar om uitleg. Ze zei dat de misselijkheid kwam door m'n angst voor eten en door de stress die er in mijn lichaam was, wat beiden op m'n maag sloeg. Het ging er niet om wat ik at, maar dat ik at. De reactie was volgens haar dus niet gelinkt aan specifieke voedingsmiddelen. Ik vond het moeilijk en heel eng om hier in mee te gaan, maar het gaf me ook hoop. Ik zei: "Maar als het een eetstoornis is, dan moet ik er ook weer vanaf kunnen, toch?"
Opnieuw leren eten
Vanaf dat moment is m'n eigen psychologe met me gaan werken aan 'Project opnieuw leren eten'. De afspraak was dat ik iedere week vijf 'onveilige producten' moest eten en bijhouden in een schriftje. Als ik een product 5 keer had gegeten dan was het terug ingevoerd. Gestaag maakte ik wat vooruitgang, maar de misselijkheid bleef. Ook was ik bang om aan te komen.
Een levensveranderende doorbraak!
Het was uiteindelijk in 2018, twee jaar nadat ik (op m'n 29ste) tot geloof gekomen was in Jezus, dat er echt grote doorbraak kwam met betrekking tot eten. Het was bij het lezen van Timoteus 4:4. Ik herhaal hem nogmaals:
Alles wat God geschapen heeft is goed. Niets hoeft te worden verworpen als het onder dankzegging is aangenomen, want het is geheiligd door het woord van God en door het gebed.
Openbaring
Ineens zag ik in dat God al het eten heeft gemaakt, op een goede manier en dat Hij zegt dat ik niets ervan hoef te verwerpen; geen eten weg hoef te laten uit m'n voedingspatroon. Als wij Hem danken ervoor is alle voeding geheiligd en dus veilig, door Gods woord en ons gebed. Wauw, ik kreeg openbaring van hoe groot de kracht moest zijn wanneer ik zou bidden voor het eten. Dat had ik tot dat moment nog nooit gedaan. Ik bad en dankte God voor van alles, maar niet voor m'n eten. Ik uitte m'n berouw hierover in gebed en begon vol geloof God te betrekken bij m'n maaltijden. Ik dankte God thuis hardop voorafgaand aan alles wat ik maar at en proclameerde dan Timoteus 4:4.
Zo kon het gebed bijvoorbeeld gaan:
Lieve Vader, ik dank u voor de lunch die ik hier nu voor mij heb staan. Dank U wel dat U het hebt geschapen en dat het goed is. Het is geheiligd door Uw woord en mijn gebed en ik zal het dus veilig kunnen eten. Ik hoef niet bang te zijn! Dank U wel, U leert mij opnieuw eten. Leer me alstublieft zelfs ooit te kunnen genieten van eten, zoals u het bedoeld heeft in Eden, in Jezus naam. Amen.
Zwaard van de Geest, dat is het Woord
Ik heb Timoteus 4:4 ongeveer een jaar gebruikt als mijn zwaard in de strijd en merkte dat ik steeds meer 'vreemde' producten begon te eten en dat ik niet bang was en me ook niet schuldig voelde achteraf. Tot koemelkproducten, zoals yoghurt, slagroom en crème fraiche aan toe, wat in mijn beleving eerst echt het grootste vergif was. Wauw! Misselijkheid na het eten komt bij mij ook bijna nooit meer voor. Zo fijn! Uiteraard is danken voor het eten iets wat ik altijd wil blijven doen, om God te eren.
Voluit genieten van eten
Uiteindelijk werd de cirkel van herstel rond, toen ik met Joost in september 2019 op huwelijksreis was. We verbleven drie weken op drie verschillende Griekse eilanden, steeds in fijne hotels inclusief uitgebreid ontbijt- en dinerbuffet. Ik heb daar zo ontzettend genoten van al het eten. Echt een volledig nieuwe ervaring voor mij. Een keer zei ik tijdens het ontbijt heel enthousiast tegen Joost: "Mmmmmmmmm.... dit is zooooooooooo lekker!!!!" Waarop hij lachte en zei: "Ja, dat weten ze drie tafels verderop nu ook!" Dat was het moment dat wij beiden wisten: "God heeft mijn verstoorde verhouding met eten volledig recht gebreid". Ongekende vreugde was daar.
Knipoog van God
En weet je wat zo bijzonder was? Na twee weken heerlijk genieten van al dat lekkers, begon ik me toch even zorgen te maken dat ik aan zou komen, maar ik wapende me tegen deze zorgen en bleef doorgaan met genieten. Toen ik thuis kwam ging ik op de weegschaal staan en wat bleek? Ik was lichter dan dat ik was voor we op huwelijksreis gingen. Ik heb dat echt ervaren als een knipoog van God, waarmee Hij zei: "Je kunt die angst om aan te komen volledig loslaten, hoor."
Aanleiding om deze blog te schrijven
Bij het lezen van en mediteren op Prediker 8:15 werd ik in gedachte mee terug genomen naar dit verhaal van herstel en ervaarde ik het verlangen om er een getuigenis over te schrijven. Als je ook worstelt met een verstoring in je verhouding met eten, veroorzaakt door welke angst of overtuiging dan ook, wil ik je echt aanmoedigen om te gaan bidden voordat je gaat eten. Nodig Jezus bij je aan tafel uit en wapen je met Gods woord, dan moet de duisternis wijken. God wil terug brengen wat van jou geroofd is: de vreugde bij het genieten van eten.
Daarom prijs ik de vreugde, want er is onder de zon niets beters voor de mens dan dat hij zich aan eten en drinken te goed doet en geniet. De vreugde is zijn metgezel wanneer hij zwoegt op elke levensdag onder de zon die God hem heeft gegeven. Prediker 8:15
Lees tip!
Deze overdenking van Derek Prince heeft mij ook erg geïnspireerd en aangemoedigd tijdens het herstel van m'n verstoorde verhouding met eten.