Blog
Tekort aan bevestiging = afwijzing
Het ontwikkelen van een laag zelfbeeld hangt vaak samen met het ervaren van afwijzing. Afwijzing wordt ook wel het tegenovergestelde van liefde genoemd en kan dan ook veel impact hebben. In sommige gevallen zijn de momenten van afwijzing duidelijk aanwijsbaar, bijvoorbeeld als iemand als kind werd gepest, misbruikt, mishandeld of uit huis werd geplaatst. Maar er is ook een vorm van afwijzing die veel minder opvallend is, maar die zeker interessant is om je bewust van te zijn. En daar wil ik in deze blog dieper op in gaan.
Gebrek aan bevestiging
Het is zo dat een gebrek aan bevestiging van de ouders, door een kind kan worden ervaren en opgeslagen als afwijzing. Net als eten en drinken, voldoende slaap, kleding en een dak boven het hoofd, is het een basisbehoefte van de mens om bevestigd te worden in het betsaansrecht. Met regelmaat horen dat je ouders blij met je zijn; dat ze van je houden, wat er ook gebeurt; dat ze trots op je zijn; dat ze je liefdevol aanraken; je troosten als je verdriet hebt en je regelmatig onverdeelde aandacht geven, zijn een must bij het opgroeien. Het maakt dat iemand een gezond zelfbeeld kan ontwikkelen en uit kan groeien tot een sociaal-emotioneel stabiele volwassene. Helaas gaat dit proces niet altijd goed.
Wat je niet hebt, kun je niet weggeven
Het is een pijnlijk besef, maar vaak gebeurt het dat de geschiedenis zich herhaalt; als ouders zelf weinig of geen bevestiging hebben gehad van hun ouders, is de kans groot dat zij er moeite mee hebben hun kinderen te bevestigen. Wat je niet hebt, kan je immers niet weggeven. Als je zelf niet goed weet wie je bent, je onzeker of niet goed genoeg voelt dan is het lastig om je kind op een overtuigende manier te sterken in zijn of haar ware identiteit. Maar dit is wel heel belangrijk. Gelukkig is het nooit te laat om te leren en het tij te keren!
Gevoel van afwijzing
Wellicht merk je als volwassene bij jezelf dat je je (onbewust) afgewezen hebt gevoeld door je ouders, doordat je een tekort aan bevestiging hebt ervaren als kind. Dat kan allerlei emoties teweegbrengen: pijn, boosheid, verdriet, schuld etc. Het kan heel helend zijn om deze emoties onder ogen te komen en eerlijk aan God te uiten.
Eer je vader en moeder
Ik weet, onder meer uit eigen ervaring, hoe lastig het kan zijn om voor jezelf te erkennen dat je ouders in dingen tekort zijn geschoten en dat dat voor jou negatieve consequenties heeft gehad. Een kind is doorgaans zeer loyaal aan de ouders. Het gebod 'eer je vader en je moeder' lijkt in ieders hart geschreven, of iemand nou gelovig is of niet. Maar het is echt mogelijk om je ouders lief te hebben en te eren in wie ze zijn en tegelijkertijd eerlijk voor jezelf te erkennen welke dingen zij hebben gedaan of juist gelaten die jou pijn doen.
Gedrag is geen identiteit
Een mens is niet zijn gedrag. Hij vertoont gedrag, maar het is dus niet zijn identiteit. Dat is hoe God ons ziet en hoe Hij ons wil leren om naar onszelf en andere mensen te kijken. God houdt van de mens en keurt zondig gedrag af, omdat het nooit zonder negatieve gevolgen is. Hij heeft het vermogen de mens en de zonde los van elkaar te zien en zo de mens onvoorwaardelijk lief te hebben. Gods zegen en bescherming is echter niet onvoorwaardelijk, maar gekoppeld aan het verlangen te leven volgens Zijn geestelijke principes (gehoorzaamheid). Om op Gods manier naar onszelf en mensen om ons heen te kijken is voor ons een uitdaging in het vernieuwen van ons denken. Maar het is zeer bevrijdend. Het maakt het mogelijk om je ouders te gaan zien in de 'original image', hoe God hen in aanvang gemaakt heeft en hen zo lief te hebben. En de dingen die (ernstig) mis zijn gegaan in de opvoeding of later, mag je bij God brengen. Je hoeft je dus geen zorgen te maken dat je jouw ouders niet zou kunnen eren, wanneer je God eerlijk vertelt over de dingen die zij hebben gedaan of gelaten, die jou hebben bezeerd.
Vergeving is de sleutel tot genezing
Als jij jouw hart uitstort bij God, zal Hij je troosten en leiden in een proces van innerlijke genezing. Een belangrijk geestelijk principe wat Jezus ons heeft geleerd is het belang van vergeven. Als we niet vergeven blijven we altijd gebonden aan de 'dader' en de pijn. Maar God wil dat je vrij bent en vraagt je dus om de mensen te vergeven die jou pijn hebben gedaan, ook als het je ouders zijn. Jij bepaalt uiteraard zelf het tempo. Het is niet per se noodzakelijk om het gesprek met je ouders aan te gaan en hen te vertellen dat je ze wilt vergeven. Het kan uiteraard wel.
Vergeven is de hoop op een beter verleden opgeven.
Koninklijk vergeven
Soms kunnen we denken dat we alleen kunnen vergeven als de ander zijn of haar fouten openlijk erkent en 'sorry' zegt, maar dit is in werkelijkheid gelukkig niet nodig. Het zou anders in veel gevallen betekenen dat we eeuwig moesten wachten en al die tijd een 'gevangene' blijven van ons verleden. God wil je bevrijden en kan jou Zijn kracht geven om te vergeven zonder 'genoegdoening te hebben ontvangen van de schuldige'. Dit is Koninklijk vergeven.
Loslaten
Ik wil benadrukken dat vergeven niet betekent dat je het gedrag van de ander goedkeurt, maar dat je het recht om recht te halen loslaat. Je laat los en geeft het over aan God en wordt zelf bevrijd. Zoals de NBG51 vertaling van de bijbel het zo mooi zegt in Lukas 6:37 ...laat los en je zult losgelaten worden.
Bevestiging van de volmaakte Vader
In dit hele proces wil God jou de volmaakte bevestiging geven van jouw bestaansrecht. Hij is immers je Maker en hemelse Papa. Hij heeft de volkomen autoriteit om jou te zeggen dat je er mag zijn, voor eeuwig. Wanneer je komt tot vergeving, zal je hart genezen en de waarheid over jouw identiteit zal je vrij maken. Dat is wat Hij voor jou wil en het zal tot zegen zijn voor jouw (toekomstige) kinderen. Het tij keert hier. De geschiedenis stopt zich te herhalen. Halleluja!
Een gevoelig lied: Als er vergeving is, kan er genezing zijn...
