Kracht of stoornis?

Zoals ik eerder vertelde, heb ik gemerkt dat het onderwerp hoogsensitiviteit soms vraagtekens oproept bij christenen. Enerzijds wordt het vaak in verband gebracht met de occulte hoek en anderzijds wordt hoogsensitiviteit vaak gezien als een stoornis of aandoening. Beiden zouden natuurlijk niet van God zijn. In deel 1 van dit blogartikel heb ik geprobeerd om de kern van hoogsensitiviteit uit te leggen en het te ontdoen van occulte theorieën die er met name vanuit New Age op geplakt zijn. In dit tweede deel zal ik ingaan op de vraag of hoogsensitiviteit wel van God kan zijn, als zoveel HSP-ers vastlopen in overprikkeling, burn-outs en depressie.

Hoogsensitiviteit is gewoon een eigenschap
God heeft ieder mens een uitgebreid pakket aan eigenschappen mee gegeven. 15 tot 20% van de mensen, evenveel mannen als vrouwen, hebben de hoogsensitieve eigenschap in hun pakket. Het is dus een van de vele eigenschappen die iemand bezit, maar doordat de eigenschap een complexe uitdaging met zich mee kan brengen, kan hij er bij sommige mensen meer uitspringen dan hun andere eigenschappen.

Leven zonder filter
In deel 1 van deze blog heb ik aan de hand van onderzoekresultaten van Professor Elke van Hoof uitgelegd, dat de hersenen van HSP-ers anders werken dan die van niet-HSP-ers. In het kort gezegd hebben HSP-ers geen filter in het informatieverwerkingssysteem en alle prikkels komen dan ook op elk moment binnen. Dit kan ervoor zorgen dat een HSP-er veel sneller overprikkeling ervaart en vermoeid raakt dan een niet-HSP-er. Wellicht herken je dit gegeven ook van de stoornissen ADHD, ADD en autisme. Door onwetendheid krijgen veel HSP-ers ten onrechte het etiket van ADHD, ADD, of autisme opgeplakt.

Verwerking van het  informatieaanbod bij AD(H)D en autisme
Er is een heel groot verschil tussen wat er met de veelheid aan binnen gekomen informatie gebeurt bij iemand met AD(H)D of autisme of bij een HSP-er. Bij iemand met AD(H)D of autisme ontstaat er snel chaos in het hoofd, nadat prikkels ongefilterd binnen zijn gekomen. Het resulteert erin dat ze snel afgeleid zijn, van de hak op de tak kunnen gaan, moeite hebben om een taak gestructureerd tot een goed einde te brengen etc. Omdat deze zaken iemand in het dagelijks leven belemmeren en het niet mogelijk blijkt door zelfregulering het tij te keren, spreekt men in de DSM 5 van een stoornis. 

Verwerking van het  informatieaanbod bij hoogsensitiviteit
Bij hoogsensitiviteit resulteert de veelheid aan binnengekomen prikkels niet in een chaos, maar gaan er juist meerdere delen van de hersenen met elkaar communiceren, wat diepgaande verwerking wordt genoemd. Door de diepgaande verwerking ontstaat een groter plaatje. Groter ook dan bij iemand die leeft met filter. Een geweldig voordeel in je dagelijks leven.

Process time is een must
Voor diepgaande verwerking van de ongefilterde informatie is wel tijd nodig, in het bijzonder tijd alleen. In deze tijd denk je na of praat je met God over wat er allemaal in je gedachte omgaat en worden er verbanden gelegd. Ik noem het vaak process time. Mijn man weet dan meteen hoe laat het is. Deze tijd of pauze is geen luxe, het is essentieel voor het welzijn van een HSP-er, anders loop je uiteindelijk het risico overprikkeld of zelfs overspoeld te raken. Het is prima mogelijk om door middel van deze zelfregulering je dagelijks leven op een normale manier vorm te geven, waardoor hoogsensitiviteit dus niet als stoornis wordt omschreven.

Als je pro-actief weet om te gaan met de hoogsensitieve eigenschap is het dus absoluut een kracht. Helaas is de realiteit dat bij veel HSP-ers de schaduwkant van de eigenschap nog overheerst. Maar dat hoeft zeker niet zo te blijven 🙂